ผมมีโอกาสได้เรียนรู้ จาก "กูรู" อ.ชัยวัฒน์ ถิระพันธ์ ครูผู้กำลัง "สั่งสม" ความดี ผมตั้งใจว่า จะฝึกฝนตนเองให้มีจิตวิญญาณสูงเช่นท่านให้ได้
สิ่งที่ประทับใจ และนำมาใช้ทันทีที่เวที ผอ.และครูแกนนำในโครงการขับเคลื่อน ปศพพ. อีสานบน คือ การคิดเชิงระบบ (System Thinking) ขออนุญาตเรียกใหม่ง่ายๆ ว่า "คิดแบบอ่างน้ำ" ดังรูป
ไม่น่าเชื่อว่า แค่เพียงน้ำไหลเข้าอ่าง จำนำมาสอนระบบการคิด หรือที่เรียกว่า "คิดเชิงระบบ" ได้ดี ดีในที่นี้คือ ทำเรื่องยากๆ ให้เป็นเรื่องที่เข้าใจได้ง่าย อธิบายได้สั้นๆ
ท่านเน้นคำ 3 คำ คือ น้ำไหลเข้า (Flow in) น้ำไหลออก (Flow out) และน้ำในอ่าง (Stock) หลักการคิดมี 3 ขั้นคือ
- น้ำในอ่าง หรือ สต็อก ของเรามีอะไรบ้าง ในบริบทวันนั้นคือ การที่เป็นโรงเรียนศูนย์การเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงนั้น ต้องมีอะไรบ้างเช่น มีครูแกนนำ มีนักเรียนแกนนำ มีงบประมาณสนับสนุน มีการบริหารจัดการที่ดี มีวิสัยทัศน์ที่ชัดเจน ฯลฯ
- น้ำที่ไหลออก หรือ อะไรกำลังไหลออกจากอ่างบ้าง เช่น ครูกำลังจะเกษียณกี่คน ผอ.จะย้าย แหล่งเรียนรู้เสื่อมโทรม ฯลฯ
- และ จำจัดการ "น้ำไหลเข้า" อย่างไร ให้มี "น้ำในอ่าง" ตามต้องการ เพื่อนำไปสู่เป้าหมายปลายทาง เช่น ถ้าครูแกนนำจะเกษียณ ต้องพัฒนาครูรุ่นใหม่ให้เป็นครูแกนนำอย่างไร ต้องจัดการเรียนรู้อย่างไร ให้ยั่งยืน ฯลฯ
ผมประทับใจ ผอ.พรเทพ จากโรงเรียนเชียงขวัญพิทยาคม ที่วิเคราะห์ปัจจัยเข้าออกนอกในได้ชัด อีกทั้งยังบอกความท้าทายที่จะมุ่งไป 2 ประการ ของโรงเรียน ผมขอบันทึกไว้ตรงนี้ด้วย เผื่อจะมีโรงเรียนอื่นๆ นำไปพิจารณา ได้แก่
- การทำวิจัยเพื่อให้รู้ว่า การนำหลัก ปศพพ. มาขับเคลื่อนในโรงเรียน มีผลต่อนักเรียน ต่อครู ต่อโรงเรียน อย่างไร
- การเชื่อมโยงผลสำเร็จสู่ชุมชนและสังคม
อ.ต๋อย
Great!
ตอบลบ